Een eigenzinnig mens in het literaire landschap: Paul Dentz over Willem Brakman
"De plotselinge inval boeit mij", was een van de uitspraken van Willem Brakman tijdens een interview. Dat kwam er dan zomaar uit...als een soort 'Brakmaniaanse' zin. Paul Dentz, (pseudoniem van de Leidse tandarts/auteur Arnoud van der Vorst), diept vaker ook voor Bühne boeiende verhalen op over schrijvers, meestal naar aanleiding van een kortelings verschenen biografie. Deze keer boog hij zich over de dit jaar verschenen biografie van Brakman, geschreven door Nico Keuning. Dat is goed, want velen zullen al niet meer goed weten wie Willem Brakman was, (1922 - 2008), en wat hij vertegenwoordigde in de letteren.
Het is alleszins de moeite waard om het leven en werk van deze eigenzinnige eend in de bijt van de Nederlandse letteren onder de aandacht te brengen. Wie zo'n beetje meedraaide in de literaire wereld van de jaren '80 en '90 wist: ieder jaar verschijnt er een titel van Brakman. Dentz haalt nog eens aan: in totaal schreef hij 51 novellen en romans, waarmee hij de veelschrijver Simon Vestdijk wist te overtreffen. De twee waren overigens vrienden. Eerder verscheen er ook van de hand van Nico Keuning een brievenboek. Brakman, die ook basisarts was en later werkzaam was als bedrijfsarts omdat het hem niet lukte een eigen praktijk op orde te houden - lezen we via Dentz - zorgde voor de antidepressiva van Vestdijk. Het levert vermakelijke, maar ook inzichtelijke inkijkjes op in de correspondentie tussen de twee. Vestdijk leed dus aan chronische depressiviteit, maar ook Brakman hield zich als het ware staande in, en door zijn schrijverschap. Dit verklaart de enorme productiviteit. Schrijven gaf een doel en ritme in de dagen.
Daarbij had Brakman een rijke geest en een geheel eigen stijl en vormtaal: zijn boeken zijn daardoor niet altijd heel toegankelijk. Maar voor wie er als het ware in komt en voor wie het ziet, maakt kennis met een uniek, fijnmazig labyrint dat hij voor de lezer uitzette. Leuk om in Bühne weer even aandacht te geven aan deze unieke schrijver in de letteren van de twintigste eeuw. Voor het voorjaarsnummer 2021 alweer! (MdB)
