Alfred Krans over Hannah Arendt en kennis van goed en kwaad



De huidige tijd nodigt uit tot bespiegelingen met betrekking tot moraal en onze noties van goed en kwaad. Ooit at de Bijbelse Adam van de verboden vrucht in het paradijs. De straf van God was dat de mens voortaan weet zou hebben van het kwaad...Maar wéten wij dit echt? Alfred Krans, essayist en vertaler Duits van onder meer de gezaghebbende auteur en Nobelprijswinnar Hermann Hesse plaatst in zijn lezenswaardige stuk voor de komende Bühne twee filosofen tegenover elkaar.

Bettina Stangneth betoogt in haar essay Het kwade denken dat de mens zich ervan bewust is wanneer zogenoemd onvermijdbaar "kwaad denken" wordt omgezet in handelen. Hannah Arendt, leerlinge van Martin Heidegger, betoogde daar tegenover in haar beroemde boek over het Eichmann proces dat het kwaad juist een alledaags, banaal gezicht heeft, namelijk binnen een collectief, waardoor het individu op zich kwaad doet, zonder zich hiervoor verantwoordelijk te voelen.




Alfred Krans wil duidelijk een signaal afgeven als hij de twee opvattingen met betrekking tot goed en kwaad verplaatst naar het opkomende nationalisme en vreemdelingenhaat, naar het protectionisme van de Verenigde Staten en naar verdragen die immigratie moeten tegengaan. Een helder, eenduidig antwoord is er niet, maar zijn stuk stemt zeker tot nadenken. (MdB)


Alfred Krans (l) met de auteurs Ab Drijver en Edzard Mik

Vertaling door Alfred Krans

Alweer een bekend beeld: dobberende vluchtelingen op zee in een niet zeewaardige rubberboot