Ben Borgart: fluiten is minder vermoeiend dan praten

 

'Fluiten is minder vermoeiend dan praten', zei Ben Borgart tijdens een interview in 1978, dat bij publicatie dezelfde titel meekreeg. (bron: DBNL) Borgart is in die periode, na zijn debuut in 1972 met de roman De vuilnisroos, geen onbekende meer in de literaire wereld van die dagen. Zijn talent werd meteen erkend, al had daarvoor nooit iemand van hem gehoord. "Mijn grootste succes was dat ik een baan had, dat ik geld had", zei Borgart in hetzelfde interview. "Ik leefde onder zeer penibele omstandigheden, aan de rand van het graf kan je wel zeggen. Als De vuilnisroos niet door was gegaan was ik zeker in de gevangenis beland. Je moet dat criminele zien in de sfeer van wel eens wat appels jatten, hoor. Maar daar kom je wel voor in het cachot. Dat calculeer je in bij zo'n manier van leven, en eigenlijk is het prima. Vooral als het winter is."

Borgart (Amsterdam, 1940), is autodidact met een uitgesproken talent voor observatie van het kleurrijke binnen schijnbaar alledaagse situaties. Na zijn debuut bleven er romans en verhalen van hem verschijnen, sommige met aansprekende titels als De waarheid liegt dat ze barst, Het geluk ligt om de hoek en Een lange weg naar Tipperary. In Goed volk uit 2013 schildert Borgart de levens van vogels van allerlei pluimage, waarbij de tragiek nooit ver weg is, zoals in het verhaal Toetoe, dat begint met:

'Eerlijk gezegd was niet iedereen even verdrietig toen zij in haar kist de grafkuil in zakte. Juffrouw Loeres. Een bijnaam die ze verworven had met haar strenge inspecties als groepsleidster in het weeshuis. Ook met haar saaie onderwijs had "moeder" zich onbemind gemaakt. Zelfs God scheen haar niet lief te hebben - tijdens de uitvaart begon het te regenen. Of tranen uit de hemel? Sommige jongens dachten sip terug aan drie weken strafcorvee voor één shaggy.'

Ben Borgart in zijn wilde tijd, in de periode van zijn debuut in 1972


In Bühne 3 van Borgart het verhaal Madonna des fleurs, dat zich afspeelt in het grensplaatsje Remersdael, ingeklemd tussen Vlaanderen en Wallonië, waar de taalstrijd op een kookpunt beland.