Jacques Neeven over onvermoede kanten van Christopher Isherwood

Berlijn in de periode van de Weimarrepubliek - van pakweg 1919 tot januari 1933 - fascineert nog steeds. Op de nasmeulende hopen puin van de Eerste Wereldoorlog, bouwde een nieuwe generatie schrijvers en beeldend kunstenaars aan vormen die uitdrukking konden geven aan een nieuwe tijd. Na een periode van ongekende welvaart door een op hol geslagen financiëel systeem, zorgde superinflatie en de beurskrach van 1929 voor een 'pluk de dag, nu het nog kan' gevoel. Niets was meer betrouwbaar, iedereen kon van alles zijn, het nachtleven bloeide als nooit tevoren. Historicus Jacques Neeven beschrijft in een lezenswaardig essay leven en werk van Christopher Isherwood, (1904 - 1986), tegen deze achtergrond.

Gay clubleven in Berlijn jaren '20

In Berlijn kón meer in die dagen als je homoseksueel was, zoals Isherwood. In Engeland liep je groot gevaar als je er homoseksuele contacten op nahield, in Berlijn was de sfeer liberaler. Isherwood trok dus als jongeman van rond de dertig naar Berlijn om daar zijn geluk te proeven. Hij schuimde samen met W.H. Auden, met wie hij hecht bevriend raakte, homobars af...had vluchtige romances, maar ook langduriger liefdesrelaties. Later, toen het nazisme oprukte, trok hij zoals velen die nog weg konden komen en daar ook de middelen voor hadden samen met Auden naar Amerika.

Bij het brede publiek is Isherwood bekend geworden door de verfilming van zijn roman Goodbye to Berlin. In de film Cabaret  uit 1972, die gaat over de nadagen van de Weimarrepubliek, totdat de nazi's alles onmogelijk maakten, was een hoofdrol weggelegd voor Liza Minelli.

Minder bekend is dat Isherwood zich in Amerika bekeerde tot de leer van de Indiase wijsgeer Badarayana, die het Vedantisme predikte. Een leer die gericht is op onthechting van het ego. Mede doordat hij een vroege volger was van Indiase goeroe's viel Isherwood volgens Jacques Neeven in de jaren '60 en '70, toen het hippiedom opkwam, niet uit de toon hoewel hij op gevorderde leeftijd was. Een interessant essay in het voorjaarsnummer. (MdB)