Eindelijk Hans Kooger: knarsen tussen nul en leegte


 
In deze kerstperiode, aan de vooravond van een nieuwe strengere lockdown, moet de titel tot de verbeelding spreken: "Knarsen tussen nul en leegte". De donkere dagen voor - en  tijdens kerst kunnen immers door extra restricties lang duren. Om de een of andere reden is het korte verhaal van Hans Kooger er in eerdere edities bij ingeschoten. Het werd namelijk al aangekondigd in mei 2017! De omissie wordt goedgemaakt in het komende voorjaarsnummer. 

"Jan Nul had al een tijdje in het gezin van Beer en Johan een bijzondere plaats ingenomen. Jan was namelijk op een sombere dag bij Beer binnengestapt, had zich voorgesteld, en daarna geïnformeerd of zij een kamer te huur had. Beer had de boomlange kerel goed aangekeken en ja geknikt. Over de huur en maaltijden werd een afspraak gemaakt. Jan Nul sprak tijdens het ontbijt en het avondeten erg weinig, maar zei wel op een keer dat hij nul kans ook als een kans beschouwde." 

Zo begint Knarsen tussen nul en leegte en we zitten meteen in het verhaal. Het roept een beeld op van vroeger tijden, toen het hebben van een 'commensaal' een welkome aanvulling was op het gezinsinkomen. Kort na de oorlog was de woningnood hoog, er was zelfs sprake van verplichte inwoning. 'Nul' wordt door Beer en Johan onbenullig gevonden, maar hij begint er toch bij te horen. Vandaar dat er een leegte ontstaat na zijn vertrek, een klein jaar later. Van de weeromstuit gaan Beer en Johan op zoek naar andere, betekenisvolle leegtes in hun bestaan als lege ruimtes die beklemming of een gemis uitstralen.

Hans Kooger, (1932) is een tot de verbeelding sprekende, associatieve verteller maar pas op: zijn verhalen bevatten ook altijd iets duisters, soms een waarschuwing. Ze zijn niet vrijblijvend en hij documenteert zich voor zijn verhalen. Johan blijkt zich bijvoorbeeld verdiept te hebben in de beeldend kunstenaar Gregor Schneider, (1967, Mönchengladbach), die met 'Isolierter toter Raum' en HAUS ur uit 1987 desolate werelden schept. Het zijn gevangenisblokken, verlaten huizen en huizen waarin de tijd heeft stilgestaan die hij tot zijn onderwerp kiest. Een 'leegte achterlaten' moeten we in de visie van Kooger dus letterlijk nemen. (MdB)





Hans Kooger heeft al vele titels op zijn naam staan. In 2008 verscheen van hem bij Aspekt een biografie van Ingmar Bergman