Pieter Sparre over weemoed en omzien: wat overblijft

Pieter Sparre, (pseudoniem van Pieter Vroegop), had voordat hij zich wijdde aan een schrijverschap een langdurige carrière in de onderwijswereld. Als scheikundige stond hij jaren voor de klas, daarnaast specialiseerde hij zich in onderwijskunde en nam hij uiteenlopende adviserende taken op zich. Ook gaf hij aan de universiteit in Leiden les aan aankomend docenten. Is het toeval dat zijn nieuwe roman zich afspeelt in universitaire kringen?

Binnenkort verschijnt van Sparre zijn vierde roman, die feestelijk in Leiden ten doop zal worden gehouden. Na Onderhuids, De troost van een lichaam en Gevangen, focused Wat overblijft op de herkenbare thematiek van een omzien naar vroeger, aan de hand van een recente gebeurtenis, ontmoeting of voorval in het heden. Iets of iemand triggert en voert terug naar het verleden: wat is er over van de idealen van toen? Is het leven geworden wat toen werd verwacht? In Bühne een voorproef:

'Na bijna twintig jaar ga ik Johanna weer zien. Ze krijgt een onderscheiding van de Universiteit van Leuven, waar ze na haar gedwongen vertrek uit Leiden hoogleraar is geworden. De uitnodiging voor de plechtigheid overviel me nogal na al die jaren waarin we geen enkel contact hadden, maar ik heb meteen gereageerd dat ik wilde komen. Soms moet je jezelf een stap voor zijn.'

De verteller van het relaas, Matthijs Eykenboom, oud leraar klassieke talen, is samen met een oud-collega onderweg naar Terneuzen, waar de zus en broer van Johanna worden opgehaald. Ze zullen meerijden naar Leuven. Wat dan volgt is het spel tussen bekend, en onbekend terrein en wat de ontmoetingen en aanstaande gebeurtenis teweeg brengen.

Onmiskenbaar onderging Sparre invloeden van de hedendaagse literatuur en kent hij zijn voorbeelden. Voor de schrijver F. Springer, (pseudoniem van de vroegere diplomaat Carel Jan Schneider), waren bijvoorbeeld een reünie of een gebeurtenis in het heden van een personage, dankbare aanleidingen om een verhaal zich te laten ontvouwen, zoals in Quissama, een relaas, Teheran, een zwanezang en Bandoeng Bandung. Van Couperus is De stille kracht een bekend voorbeeld in het genre. Het procedé verveelt echter niet, doordat het altijd draait om essentiële levensvragen. (MdB)